Автомашингүй өдөр буюу “Улаанбаатар марафон 2017” олон улсын гүйлтийн тэмцээн энэ сарын 20-ны бямба гарагт болно. Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ш.Анхмаагаар ахлуулсан тэмцээнийг зохион байгуулах ажлын хэсгийн гурав дахь хуралдаан болж байна. Хуралдаанаар автомашингүй өдөр зохион байгуулах болон олон улсын гүйлтийн тэмцээн зохион байгуулах бэлтгэл ажлын явцыг танилцууллаа.

Нийслэлийн Нийтийн биеийн тамир, спортын хорооны дарга Ж.Ганболдын мэдээлснээр “Улаанбаатар марафон 2017” олон улсын гүйлтийн тэмцээнд оролцохоор 30 мянган иргэн бүртгүүлжээ. Марафоны нээлт 5 дугаар сарын 20-ны бямба гарагт өглөө 9.30 цагт Сүхбаатарын талбайд болж, 10 цаг гэхэд талбайн зүүн зам дээрээс гүйлт гараанаас гарах юм. Тэмцээнд оролцогчид 5, 10, 21, 42 км-ын зайд гүйнэ.“Улаанбаатар марафон 2017” олон улсын гүйлтийн тэмцээнд оролцогчдын дунд азын сугалаа явагдах юм байна. Тэмцээнийг дэмжигч байгууллагуудын шагнал болон нийслэлийн усан спорт сургалтын төвүүд, спорт зааланд хичээллэх эрхээр шагнахаар төлөвлөжээ.

Автомашингүй өдрийн нээлт мөн бямба гарагийн өглөө болно. Энэ үеэр төв талбайд Нийслэлийн Нийтийн биеийн тамир, спортын хорооны нээлттэй хаалганы өдөр болно. Тус өдрийн арга хэмжээний бэлтгэл ажил сайн хангагдаж байгааг зохион байгуулах ажлын хэсгийн ахлагч Ш.Анхмаад дуулгалаа гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Энэ зун олон жилийн дунджаас 0.5-1.5 хэмээр илүү халах төлөвтэй байна.

МАХН-аас нэр дэвшигч сонгуулийн зардлын 10 тэрбум төгрөгийг өөрсдөө хариуцна

”Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл”-ийн хэлэлцүүлэг боллоо

Нийслэлийн Гэр хорооллын дэд бүтцийн газар өнөөдөр Чингэлтэй дүүргийн 7, 8 дугаар хорооны Засаг дарга, ИТХ-ын дарга болон хэсгийн ахлагч нарыг хүлээн авч уулзан хэсэгчилсэн инженерийн хангамж ”Сервис центр” буюу “Дэд бүтцийн төв”-ийн ажлыг танилцуулах уулзалтыг зохион байгууллаа.



Тус уулзалтад Нийслэлийн гэр хорооллын дэд бүтцийн газрын дарга М.Ганбаатар, НИТХ-ын төлөөлөгч Н.Батсүмбэрэл, Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хорооны Засаг дарга Ц.Дуламжав, тус дүүргийн 8 дугаар хорооны Засаг дарга Д.Баярсайхан болон бусад албаны хүмүүс оролцсон юм.

Уулзалтыг нээж Нийслэлийн гэр хорооллын дэд бүтцийн газрын дарга М.Ганбаатар хэлсэн үгэндээ “Нийслэлийн өмнө тулгамдаж буй гол асуудлын нэг бол иргэдийг орон сууцжуулах ажил юм. Үүнээс гадна бид иргэдийг өөрсдийн оршин суугаа газартаа тав тухтай амьдрах нөхцлийг бүрдүүлэх үүднээс Гэр хорооллын нутаг дэвсгэрийг иргэдийн оролцоонд тулгуурлан төрийн болон нийгмийн үйлчилгээтэй, инженерийн дэд бүтцээр хангагдсан тохилог амины орон сууц давамгайлсан хороолол болгон хөгжүүлэх бодит санаачилгыг гаргаад ”Сервис центр” буюу ”Дэд бүтцийн төв”-ийг барих ажлыг эхлүүлээд зургаан сар болж байна. Эхний ээлжинд уг төсөл хэрэгжих боломжтой 10 байршлыг тодорхойлсон бөгөөд Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хороо энэ байршлын тоонд багтсан байгаа. Тиймээс хорооны Засаг дарга нар болон хэсгийн ахлагч нар иргэдтэйгээ уулзаж, үнэн, зөв мэдээллийг түгээх нь чухал юм. Энэ ажил урагшлах хамгийн том хөдөлгүүр нь иргэд өөрсдөө юм.” хэмээлээ.



Энэхүү төсөл хэрэгжсэнээр

Улаанбаатар хотын гүний усны нөөц, эх үүсвэрүүдийг хамгаалж, бохирдох эрсдэлийг бууруулна
Агаар, хөрс, усны бохирдол үүсгэгч эх үүсвэрүүдийг арилгаснаар халдварт өвчлөл бодитойгоор буурна
Гэр хорооллын айл өрхүүдийг инженерийн хэсэгчилсэн болон төвлөрсөн хангамжид холбосноор ядуурал, нийгмийн ялгаа арилж, тэнцвэрт байдал бүрдэнэ
Гэр хорооллын нутаг дэвсгэр тэлэхгүй гэж үзвэл Улаанбаатар хотын нийт агаарын бохирдлын 48.75 хувиар буурна
11508 га газрын хөрсийг бохирдуулагч эх үүсвэрийг устгаж, 1,567.944 м3 хөрсийг нөхөн сэргээнэ
Иргэдийн газар, үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэнэ 3-4 дахин өснө
“Сервис центр”-ийг дагасан жижиг дунд үйлдвэрлэл хөгжсөнөөр 24274 ажлын байр нэмэгдэнэ
Өмчлөлийн газартай инженерийн дэд бүтцээр хангагдах
Эрүүл аюулгүй тав тухтай тохилог орчинд амьдрах
Газрынхаа үнэ цэнийг 3-4 дахин нэмэгдүүлэх
Төрийн болон нийгмийн үйлчилгээгээр хангагдах
Жижиг дунд бизнес эрхлэх боломж бүрдэх юм байна.
123
Энэ үеэр Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хорооны Засаг дарга Ц.Дуламжав, тус дүүргийн 8 дугаар хорооны Засаг дарга Д.Баярсайхан нар тус ажлыг дэмжиж ажиллахаа илэрхийллээ. Цаашид Сервис Центр хэрэгжих дүүрэг, хороодын төлөөлөлтэй уулзалт, танилцуулга, хэлэлцүүлгүүд үргэлжилэн хийгдэх юм.

123

123



123

123

123

123

123

123

123

123

123

123

123

Танилц: Үндсэн хуульд ямар өөрчлөлт оруулах гэж байна вэ

Төрийн банкны ажилтан Х.Ариунбат 2005 оноос эхлэн параглайдирын спортоор тасралтгүй хичээллэж, 2007 онд Улсын аварга шалгаруулах Параглайдингийн тэмцээнээс мөнгөн медаль хүртэж байсан бол 2014 оны Улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд түрүүлж байв.
Тэрбээр 2017 оны тавдугаар сарын 12-16-нд Малайз улсад болсон “Terenggau International Paraglidinng Competition TIPCO-2017” олон улсын тэмцээнээс Монголын анхны хүрэл медалийг эх орондоо авчирч, Малайзийн тэнгэрт төрийнхөө далбааг мандуулжээ. Тэмцээнд 23 улсын 90 орчим шилдэг тамирчид оролцсоноос Х.Ариунбат цэгэн буултын төрлөөр хүрэл медаль хүртсэн байна.
Параглайдирын спорт нь 2020 оны Токиогийн олимпийн наадмын төрөлд багтаж байгаа юм.

МАХН-ын Гүйцэтгэх товчоо хуралдаж, Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх дөрвөн хүний нэрсийг Бага чуулганд оруулахаар боллоо. Тодруулбал МАХН-ын Удирдах зөвлөлийн гишүүн Ц.Шаравдорж, УИХ-ын гишүүн асан Ц.Оюунбаатар, С.Ганбаатар, МАХН-ын гишүүн Д.Энхжаргал нарыг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшүүлэхээр гишүүдийн санал хураалтад оролцуулахаар болсон байна.

Б.Чойжилсүрэн: Арилжааны ямар нэгэн банктай холбоотой мэдээлэл бүлгийн хуралд өгөөгүй

Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар улс төрийн намуудын дарга, удирдлагууд, судлаачид, иргэний нийгмийн төлөөллүүд оролцсон “Үндэсний зөвшилцөл” уулзалт хэлэлцүүлэг өнөөдөр (2017.05.16) Төрийн ордонд боллоо.




Улсын Их Хурлын дарга, МАН-ын дарга М.Энхболд хэлэлцүүлгийг нээж үг хэлсэн юм. Улсын Их Хурлын дарга хэлсэн үгийнхээ эхэнд, Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг Улсын Их Хурал, улс төрийн намууд, олон нийтийн түвшинд хэрхэн зохион байгуулж байгаа талаар мэдээлэл өгч санал солилцох зорилгоор энэ удаагийн хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж буйг онцоллоо.

Тэрбээр цааш нь хэлэхдээ, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн асуудал сүүлийн жилүүдэд олны анхаарлыг ихээхэн татаж, хүлээлт үүсгэж ирлээ. Иймээс энэ удаагийн Улсын Их Хурал олон түмний санал бодлыг сонсож, хэрэв шаардлагатай гэж үзвэл Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай асуудлыг ярилцах нь зүйтэй юм гэсэн байр суурьтай байгаа. Сонгуулийн мөрийн хөтөлбөртөө ч энэ асуудлыг тусгасан.

Сүүлийн жилүүдэд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар Улсын Их Хурлын гишүүдээс 4 удаа төсөл өргөн баригдаж, энэ чиглэлээр Улсын Их Хурлын түвшинд Ажлын хэсэг байгуулагдан ажиллаж, тодорхой хэмжээнд зөвшилцөл явагдаж ирсэн байдаг. Энэ удаагийн Улсын Их Хурал энэ талаар тодорхой алхам хийж, намрын ээлжит чуулганаараа Зөвлөлдөх санал асуулгын тухай хуулийг хэлэлцэж баталсан. Мөн Засгийн газраас эрдэмтэн судлаачдын бүрэлдэхүүнтэй Ажлын хэсэг гаргаж, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн асуудлаар тодорхой санал боловсруулан улс орон даяар судалгаа явуулсан байгаа.

Энэ үндсэн дээр Улсын Их Хурлын 2017 оны хаврын чуулганы эхэнд Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулга явуулах тухай Улсын Их Хурлын тогтоол батлагдаж, анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулгыг иргэдийн төлөөллийн оролцоотойгоор хоёр үе шаттай зохион байгууллаа. Улс төрийн намын оролцоогүйгээр зохион байгуулсан энэ арга хэмжээнд улс орны өнцөг булан бүрээс түүврийн аргаар сонгогдсон иргэдийн төлөөллүүд Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах чиглэлээр тодорхой хэдэн сэдвийн хүрээнд хэлэцүүлэг мэтгэлцээн өрнүүлэн байр сууриа илэрхийлж, санал асуулгад хамрагдсан юм.




Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар явуулсан анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулгын дүнг уг санал асуулгыг зохион байгуулсан Зөвлөлдөх зөвлөл хэлэлцээд ирүүлсэн зөвлөмжийг үндэслэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл боловсруулж өргөн мэдүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий Ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар 26 хүний бүрэлдэхүүнтэй байгуулан ажиллуулж байна. Улсын Их Хуралд суудалтай болон суудалгүй улс төрийн намууд, төрийн институциудын төлөөллүүд, Улсын Их Хурлын гишүүд, эрдэмтэн судлаачид энэ Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд орж ажиллаж байгаа.

2013 онд намын даргаар сонгогдсоныхоо дараа улс төрийн намуудын удирдлагуудын түвшинд зөвшилцөл хийж байсныг та бүхэн санаж байгаа байх. Түүнээс хойш улс орны улс төр, нийгмийн амьдралд тулгамдаж буй тодорхой асуудлуудаар 12 удаа намуудын удирдлагын түвшинд үндэсний зөвшилцлийн арга хэмжээ явагдаж, байр сууриа нэгтгэж ойлголцолд хүрч ирсэн байна.

Өнөөдрийн энэхүү уулзалт хэлэлцүүлэг нь урьд нь бид бүхний авч хэрэгжүүлж байсан үндэсний зөвшилцлийн хүрээнд явагдаж байгаа ээлжит уулзалт, яриа хэлэлцээ гэж хэлж болох юм гэлээ.

Дараа нь Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар явуулсан анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулгын дүнг Зөвлөлдөх зөвлөл хэлэлцээд ирүүлсэн зөвлөмжийг үндэслэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл боловсруулж өргөн мэдүүлэх бэлтгэл хангах үүрэг бүхий Ажлын хэсгийн ахлагч Д.Лүндээжанцан мэдээлэл хийж, Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн үзэл баримтлалын талаар танилцуулсан юм.




Монгол Улсын шинэ Үндсэн хуульд батлагдсанаас хойших 25 жилийн хугацаанд Улсын Их Хурал 2000 онд нэг удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан бөгөөд уг өөрчлөлтийн талаар иргэд, олон нийтээр хэлэлцүүлээгүй, улс төрийн явцуу хүрээнд шийдвэрлэгдсэн төдийгүй засаглалын хямралыг гүйнзгийрүүлсэн гэх зэрэг шүүмжлэл дагуулж, “дордуулсан долоон өөрчлөлт” хэмээн нэрийдсээр ирсэн. Түүнээс хойш Үндсэн хуульд тодорхой асуудлаар нэмэлт, өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын гишүүдээс 2000, 2001, 2012, 2015 онуудад өргөн мэдүүлж байсан билээ.

Улмаар Улсын Их Хурал 2016 оны намрын ээлжит чуулганаараа Зөвлөлдөх санал асуулгын тухай хуулийг баталсан. Энэ хуульд зааснаар Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3.3-т заасан асуудлыг, өөрөөр хэлбэл Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг Улсын Их Хурал хэлэлцэн шийдвэрлэх үндэслэл, шаардлагыг тодорхойлоход зөвлөлдөх санал асуулга явуулахаар хуульчилсан. Энэ үндсэн дээр тодорхой судалгаа, шинжилгээ хийгдэж, анхдугаар зөвлөлдөх санал асуулгыг орон даяар хоёр үе шаттай зохион байгуулж, холбогдох үр дүнгийн тайлан, зөвлөмж гаргасны дагуу Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар байгуулагдсан Ажлын хэсэг Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг боловсруулсан талаар Д.Лүндээжанцан гишүүн танилцууллаа.

Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай уулийн төслийг Ерөнхийлөгч, Засгийн газар, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл, Хүний эрхийн үндэсний комисс, улс төрийн бүх намд хүргүүлсэн. Одоогоор Засгийн газар, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл төслийн талаарх саналаа ирүүлээд байна. Нийгмийн бүх талын төлөөллүүдийн саналыг авч төсөлд нэгтгэн тусгаж эцэслэн боловсруулсны дараа Улсын Их Хуралд өргөн барих чиглэлээр ажиллана. Эцэст нь ард нийтийн санал асуулга явуулахаар төлөвлөж байгаа. Зөвшилцөл үр дүнтэй болж, төсөл ард нийтийн санал асуулгаар дэмжигдвэл Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийг 2021 оны 7 дугаар сарын 01-ний өдрөөс дагаж мөрдөнө гэж төлөвлөж байгаа гэдгийг Ажлын хэсгийн ахлагч хэллээ.




Дараа нь уулзалт хэлэлцүүлэгт оролцсон улс төрийн намуудын дарга, удирдлагууд, судлаачид Монгол Улсын Үндсэн хуудьд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах үндэслэл, шаардлага, Ажлын хэсгээс боловсруулсан хуулийн төслийн үзэл баримтлалтай холбогдуулан санал хэлж байр сууриа илэрхийлсэн юм.

Эцэст нь Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурал дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Хаянхярваа “Үндэсний зөвшилцөл” уулзалт хэлэлцүүлгийг хааж үг хэлэв. Тэрбээр Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг аль нэг улс төрийн нам, хэн нэг албан тушаалтны эрх ашигт захируулж хийх ёсгүй. Иймээс энэ асуудалд ихээхэн ултай суурьтай хандаж, олон удаагийн уулзалт, хэлэлцүүлэг өрнүүлж, гарсан санал бодлыг анхаарч судлах болно гэдгийг онцоллоо гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

МАХН Бага чуулганаараа Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдээ тодруулахаар хуралдаж байгаа талаар бид мэдээлсэн билээ.

Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн нэр бүхий банктай холбоотой цахим ертөнцөд гарсан

Насанд хүрээгүй Т, Г нар нь бүлэглэн, танхайн сэдэлтээр иргэн М-ийг санаатай алсан гэх хэрэгт Дорноговь аймгийн Замын-Үүд сумын Сум дундын цагдаагийн хэлтсийн Хэрэг бүртгэх, мөрдөн байцаах хэсгээс Эрүүгийн хуулийн 91 дүгээр зүйлийн 91.1 дэх хэсэгт зааснаар эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгажээ.

МАХН Н.Энхбаярын орны хүнийг тодруулахаар хуралдаж байна

Олон нийтийн сүлжээгээр Сангийн сайдын нэр зургийг ашиглан худал мэдээлэл тараасантай холбогдуулан Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн өнөөдөр 16.15 цагт Төрийн ордонд сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийхээр болжээ.

“Сайн уу амьдрал минь”, “Хайрын рекорд”, “Аюултай харилцаа”, “Эр хүн болгож өгөөч” зэрэг кинонд тоглож өөрийгөө чамгүй жүжигчин гэдгээ олонд харуулсан A-Cappella хамтлагийн дуучин Э.Мөнхтөр үс унагадаг өвчин тусчээ.

МАХН-ын бага чуулган яг одоо намын төв байранд үргэлжилж байна. Бага чуулганаас өмнө МАХН-ын Гүйцэтгэх зөвлөлөөс томилогдсон ажлын

Төрийн өмчийн бодлого зохицуулалтын газрын дарга Н.Ням-Осор ярилцлага өгч байх зуур талбайн дэргэдүүр өнгөрч явсан иргэн ”Ард түмэн ядарч байна за юу” гэж хэлээд салаавч үзүүлжээ.

“Улаанбаатар Марафон” олон улсын гүйлт нь Монгол Улсад гүйлтийн спортыг хөгжүүлэх, гүйлтээр хичээллэгч, сонирхогч иргэдийн тоог нэмэгдүүлэх, өсвөр, залуу үеийнхэнд өөрийн дотоод нөөц боломжийг нээж, зорилгодоо хүрэх тэсвэр хатуужил, бие бялдрын болон оюун санааны өв тэгш хүмүүжлийг төлөвшүүлэх, иргэдийг өдөр тутмын биеийн тамираар хичээллэх идэвх санаачлагыг дэмжсэн, гадаад, дотоодын нийтдээ 25 мянга гаруй иргэдийг хамруулсан арга хэмжээний нэг болоод байна. Энэхүү гүйлтэд оролцогчдын тоо жилээс жилд өсөн нэмэгдэж байгаа бөгөөд 2014 онд 16839, 2015 онд 18085, 2016 онд манай нийслэлийн иргэдээс гадна хөдөө, орон нутаг, Монгол Улсад ажиллаж, амьдарч байгаа гадаадын иргэд, хөрш зэргэлдээ орны гүйлт сонирхогчид болон олон улс, тив, дэлхийд танигдсан нэртэй тамирчид зэрэг 27 мянга гаруй хүнийг хамруулан амжилттай зохион байгуулсан билээ.

Энэ жилийн хувьд “Автомашингүй өдөр” буюу “Улаанбаатар Марафон” олон улсын гүйлтийг тавдугаар сарын 20–ны өдөр дөрөв дэх удаагаа зохион байгуулах бэлтгэл ажил хийгдэж байна.

“Улаанбаатар Марафон”-нд Монгол Улсын Засгийн газар, салбарын яам агентлагууд, нийслэл, дүүргийн нутгийн захиргааны байгууллага, бүх шатны боловсрол, соёл, спортын байгууллага, хүчний байгууллага, дүүрэг, хороо, аж ахуйн нэгжүүд, спорт, урлаг соёлын одод, улс төр, нийгмийн олонд танигдсан алдар цуутай хүмүүс, иргэдийг татан оролцуулах зорилгоор нийслэлийн Засаг даргын нэрэмжит “Улаанбаатар Марафонд нэгдэцгээе” цомыг нийслэл, дүүргийн хэмжээнд өнгөрсөн гуравдугаар сарын 20-ноос тавдугаар сарын 20-ны хооронд 60 хоногийн хугацаатай аялуулж, 4000 гаруй хүнийг анкетаар, 1500 иргэнийг онлайнаар бүртгээд байгаа юм гэж нийслэлийн нийтийн биеийн тамир, Спортын хорооноос мэдээллээ.



5000 м: ГАРАА – Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай - Төв шуудан - Энх тайвны өргөн чөлөө - Цэцэг төв- Зоос гоёл - МУИС – Бээжингийн гудамж- Чингис зочид буудал – Бөхийн өргөө- Энхтайвны өргөн чөлөө – СЭЗИС – МУБИС- Дуурь бүжгийн эрдмийн театр – Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай /БАРИА/



10000 м: /ГАРАА/ Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай - Төв шуудан - Сөүлийн гудамж -”Hope” шүдний эмнэлэг - Бишрэлт дэлгүүр - Зоос гоёл - 5-р сургууль - Хүүхдийн урлан бүтээх төв - МУИС - ШУТИС-ийн уулзвар - Чингис зочид буудал - Сансарын аюулгүйн тойрог - Баянцээл дэлгүүр - Зүүн 4-н замын уулзвар - Бөхийн өргөө - СЭЗДС - МУБИС - ДБЭТ – Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай /БАРИА/.



21095 м: /ГАРАА/ Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай - Төв шуудан - Сөүлийн гудамж -”Hope” шүдний эмнэлэг - Бишрэлт дэлгүүр - Зоос гоёл - 5-р сургууль - Хүүхдийн урлан бүтээх төв - МУИС - ШУТИС-ийн уулзвар - Чингис зочид буудал - Сансарын аюулгүйн тойрог - Баянцээл дэлгүүр - Зүүн 4-н замын уулзвар - Бөхийн өргөө - СЭЗДС - МУБИС – Японы элчин сайдын яам – Элчингийн гудамж – Шангрила зочид буудал – Сөүлийн гудамж гэсэн маршрутаар 1 удаа тойрч, 2 дахь тойргоо Элчингийн гудамж - ДБЭТ – Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай /БАРИА/.



42195 м: /ГАРАА/ Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай - Төв шуудан - Сөүлийн гудамж -”Hope” шүдний эмнэлэг - Бишрэлт дэлгүүр - Зоос гоёл - 5-р сургууль - Хүүхдийн урлан бүтээх төв - МУИС - ШУТИС-ийн уулзвар - Чингис зочид буудал - Сансарын аюулгүйн тойрог - Баянцээл дэлгүүр - Зүүн 4-н замын уулзвар - Бөхийн өргөө - СЭЗДС - МУБИС – Японы элчин сайдын яам – Элчингийн гудамж – Шангрила зочид буудал – Сөүлийн гудамж гэсэн маршрутаар 3 удаа тойрч, 4 дэх тойргоо Элчингийн гудамж ДБЭТ – Д.Сүхбаатарын нэрэмжит талбай /БАРИА/.

Ганцхан Монголын говьд амьдардаг баавгайн нэгэн төрөл бол мазаалай. Гэвч тоо толгой нь сүүлийн жилүүдэд эрс багасч мөхлийн ирмэгт тулаад байгаа билээ.