“Лондон-2012” зуны XXX олимп олон содон үйл явдлаар дүүрэн
өндөрлөлөө. Монгол улс түүхэндээ олимпоос хамгийн олон медалийг авч
чадсан билээ. Лондонгийн олимпийн тухай хамгийн хамгийн 24 баримтыг
хүргэж байна. “Лондон-2012” зуны XXX олимп олон содон үйл явдлаар дүүрэн өндөрлөлөө. Монгол улс түүхэндээ олимпоос хамгийн олон медалийг авч чадсан билээ. Лондонгийн олимпийн тухай хамгийн хамгийн 24 баримтыг хүргэж байна.
1. Хамгийн олон рекорд эвдсэн олимп: Энэ удаагийн Лондонгийн олимпийн
онцлог нь хамгийн олон буюу 27 удаагийн дэлхий, олимпийн
рекордыг шинэчилсэн юм.
2. АНУ-ын усан сэлэлтийн “мангас” Майкл Филпс энэ удаагийн олимпоор хоёр мөнгө, дөрвөн алт авсан нь хүн төрөлхтний түүхэнд урьд өмнө нь байгаагүй шинэ рекордыг тогтоолоо.
3. Хамгийн залуу алтан медальтан: Түүнийг “Супер охин ” гэдэг. Эрэгтэйчүүдийн алтан медаль авсан үзүүлэлтээс бага зэрэг илүү байж эмэгтэйчүүдийн төрөлд алтан медаль хүртсэн нь “Супер ” хочийг авсан. Түүнийг хар багаас нь тусгай бэлтгэлийн зааланд долоон найман жил бэлтгэсэн гэж хэвлэлүүд бичиж байна. Е Шивень гэх энэ охин дөнгөж 16 настайдаа алтан медаль авсан юм.
4. Хамгийн баян тамирчин: АНУ-ын мэргэжлийн сагсан бөмбөгийн супер од, Миами Хит багийн ахлагч Леброн Жэймс тодорчээ. Тэрбээр 55 сая ам.долларын орлоготой бөгөөд ойрын хоёр жил энэ тоо нэг дахин нэмэгдэх магадлалтай аж.
5.Саупын араб анх удаагаа эмэгтэй тамирчингаа олимпод оролцуулсан ба тэр эмэгтэй нь хибажтайгаа оролцсон юм.
6. Төвд анхны медалиа Лондонгийн олимпоос авчээ. Чойян Ки гэх 22 настай тамирчин эмэгтэйчүүдийн 20 кл-ийн спорт алхаанд хүрэл медаль авлаа. Түвдийн хөдөө талд аж төрөх бүсгүйчүүдийн адил цэцэгт нугад үхэр хариулж явсан 22 настай залуу бүсгүй олимпийн наадмын медалийн тавцанд гарчээ.
7. Олимпын хамгийн өндөр настай тамирчин: Энэ удаагийн 30-р Олимпын наадмын хамгийн ахмад нь Японы морин спортын тамирчин Хироши Хокетсу. Тэр энэ жил 71 нас хүрч байна. Тэрээр анх 1964 оноос Олимпод оролцож эхэлжээ.
8. Хүн төрөлхтөний эв нэгдлийн бэлэг тэмдэг зуны олимпод Монгол Улсаа төлөөлөн оролцох тамирчдын хамгийн залуу тамирчнаар усан сэлэлтийн төрөлд оролцож байгаа тамирчин Г.Оюунгэрэл, боксын төрөлд 52 кг-ын жинд мөнгөн медаль авсан Н.Төгсцогт нар юм.
9. Манай улсаас хамгийн ахмад настай тамирчин байт харвааны төрөл 40 настай Ж.Гантөгс мөн Монгол Улсын Хөдөлмөрийн Баатар, Ардын багш 62 настай Ч.Насантогтох нар юм. Насантогтох багшийн хувьд тэрээр өмнө нь Монгол Улсаа төлөөлөн таван удаа олимпод оролцож байсан гэнэ. “Лондон-2012” зуны олимп түүний хувьд зургаа дахь олимп нь болж байгаа ажээ.
10. Хамгийн ноцтой бэртсэн тамирчин: Лондон хотноо болж буй XXX дахь удаагийн зуны олимпын наадмын үеэр энэ уламжлал давтагдлаа. Тоглолтын үеэр Өмнөд Солонгосын хүндийн өргөлтийн тамирчин Са Жае-хиукын тохой үенээсээ мултарсан байна. .Тэрбээр 170 элби буюу 79.8 кг өргөх байснаас 357 элби буюу 162 кг өргөс нь түүнд насан туршийн харамслыг авчиржээ.
11. Хамгийн их уйлсан тамирчин: БНСУ-ын сэлэмч Шин А Лам шүүгчдийн увайгүй зангаас болж ялалтаа булаалгасандаа нулимсаа барьж чадаагүй. Хагас шигшээд тэрбээр Германы Бритта Ламтай хийсэн тоглолтын үед цаг нэг секундын өмнө гацсан нь ийнхүү ялалтыг нь авч оджээ. Бие, биенээ дөрвөн удаа чичсэн тэдний сүүлчийн чичилт нь герман бүсгүйнх байсан бөгөөд цаг дууссанаас хойш хатгасан болох нь сүүлд шалгалтаар илэрсэн юм. Гэвч шүүгчид шалтгааныг тогтоосон хэрнээ ялалтыг хэвээр үлдээжээ.
12. Хульх медаль авсан гэж гомдол гаргасан тамирчин: Жүдо бөхийн 60 кг-ын жинд хүрэл медаль хүртсэн Фелипе Китадай шагнал гардуулах ёслолоос хоёр хоногийн дараа ОУОХ-ноос медаль дахин олгож өгөхийг хүсчээ. Энэ бразил жүдоч манай ОУХМ Д.Төмөрхүлэгийг ялан медальд хүрэх замаа засч байсныг манайхан санаж байгаа биз. Тэрбээр "Медальтайгаа шүршүүрт орсон чинь өнгө нь хувираад л явчихсан" хэмээн хэлсэн аж.
Түүний медаль хэлснээс нь ч илүү эвдэрч гэмтсэн байсан бөгөөд яагаад ингэснийг харин хэлсэнгүй. Ямар ч байсан медальтайгаа шүршүүрт орж болохгүй нь гэдгийг л бусад тамирчдад анхааруулжээ.
13. Хамгийн хурдан тамирчин: Аваргыг ялж аварга болдог. Харин Ямайкийн хөнгөн атлетикч Усейн Болтын хувьд Бээжингийн олимпоос аваргыг ялж аварга болсон. Харин энэ удаад өөрөө өөрийгөө дахин яллаа. Түүнтэй эн зэрэгцэх хурдан тамирчин энэ удаагийн Лондонгийн олимпоор гарч ирсэнгүй.
14. Хамгийн сүүлчийн олимпидоо оролцож байгаа тамирчин: Бээжингийн олимпийн баатруудын нэг, усанд сэлэлтийн тамирчин, “Загасан хүн” хочит Майкл Фелпс энэ удаагийн олимпоос авсан медальтайгаа нийлээд 18 алт, нийт 22 медаль авсан юм. Тэрбээр “Яг л өөрийнхөө хүсч байсан тэр амжилтаар спортын замналаа үдэж
байна. Өнгөрсөн хугацаанд сайн ч, муу ч зүйл байсан. Эцсийн дүндээ би
хүссэн амжилтдаа хүрлээ” хэмээжээ.
15. Энэ удаагийн олимп хамгийн их алдаа дутагдалтай болжээ. Хөлбөмбөгийн эмэгтэйчүүдийн тэмцээний үеэр Ардчилсан Солонгосын эмэгтэй багийн нэгэн тоглогчийг танилцуулах үед Өмнөд Солонгосын тугийг андууран гаргасан нь шүүмжлэлийн эхний бай болсон. Мөн Өмнөд Солонгосын туялзуур жадны төрөлд цаг нь гацаж хөөрхий тамирчинг уйлуулж орхисон.
16. Уйлсны эцэст хүрэл медалийн эзэн болсон анхны тохиолдол гарсан нь дэлхий нийтийг гайхшруулж орхив. Энэ бол БНСУ-ын сэлэмч Шин А Лам-д өгсөн шүүгчдийн шагнал байлаа.
17. Хамгийн зохион байгуулалт муу олимп болсон. Камерун улсын таван боксчин, усан сэлэлт, хөлбөмбөгийн тамирчид гээд нийт долоон тамирчин тамирчдын хотхоноос оргосон. Шүүгч гүйлтийн тамирчдыг цагаас нь өмнө дохио өгч гүйлгэсэн гэх мэт зохион байгуулалт маш муу болсон гэж жуулчид үзэж байгаа.
18. Энэ жилийн Лондон 2012 олимпод оролцсон тамирчдадаа хамгийн их мөнгөн шагналыг Малайз улс амласан гэнэ. Тус улсын тамирчид алтан медаль авбал 1 тэрбум 400 сая орчим төгрөг өгөх гэнэ. Азарбайджан улс алтан медалиа 570 сая, Итали улс 200 сая, ОХУ 150 сая орчим төгрөгөөр үнэлсэн бол, хятад 90 сая орчим төгрөгөөр үнэлсэн.
19. Харин Энэтхэг улс алтан медальт тамирчиндаа ерөнхий дасгалжуулагчийн ажлыг өгөхөө л амалсан бол олимпийн наадмыг зохион байгуулагч Англи улс алтан медальтнууддаа 1000 орчим ам долларын үнэтэй түүний зураг бүхий шуудангийн маркийг бий болгож өгөх гэнэ.
20. Олимпоос медаль авсан тамирчиддаа нэг удаа мөнгө өгөөд урамшуулдаг бус сар бүр олгодог цалинтай болгодог улс бол Солонгос юм. Тус улс алтан медаль хүртсэн тамирчдадаа насан туршдаа сар болгон дансандаа 1 сая воны цалин авах бол мөнгөн медальтнууд 750 мянган вон, хүрэл медальтнууд 525 мянган вон авах гэнэ. Тус улсад сар бүр ийм цалин авдаг 1063 тамирчин байдаг аж.
21. Лондоны олимпод оролцож байгаа эмэгтэй тамирчид дунд олон ч сайхан бүсгүй бий. Тэд нь дотор гоо үзэсгэлэн, бие галбараас гадна амжилтаараа толгой цохиж яваа нь Хорватын сагсан бөмбөгч Антония Мисура, Данийн теннисчин Каролин Возняцки, АНУ-ын хөлбөмбөгч Хоуп Соло, Английн усан спортын тамирчин Керри-Энн Пейн, Австралийн усан спортын тамирчин Стефани Райс нар юм.
22. Манай улсаас хамгийн анх олимпийн эрхээ авсан тамирчин бол Б.Сэр-Од, харин хамгийн анх медаль авчирсан нь хүрэл медалийн эзэн С.Ням-Очир, ганц эмэгтэй тамирчин медаль авчирсан нь С.Батцэцэг, Хамгийн залуу медалийн эзэн мөнгөн медальт Н.Төгсцогт байлаа.
23. “Лондон-2012” олимпийн хамгийн ганган буюу өвөрмөц маникюр хийсэн нь Их Британы байт харвааны тамирчин Naomi Folkard байв.
24. Тэмцээн болох цэнгэлдэх хүрээлэнгийн түлхүүрийг гээсэн, олимпийн галт бамбарыг хэдэн цагаар унтраасан зэрэг нь Олимпийн түүхэнд байгаагүй үйл явдалууд байжээ.
Д.Ундрах 24tsag.mn
1. Хамгийн олон рекорд эвдсэн олимп: Энэ удаагийн Лондонгийн олимпийн
онцлог нь хамгийн олон буюу 27 удаагийн дэлхий, олимпийн
рекордыг шинэчилсэн юм.2. АНУ-ын усан сэлэлтийн “мангас” Майкл Филпс энэ удаагийн олимпоор хоёр мөнгө, дөрвөн алт авсан нь хүн төрөлхтний түүхэнд урьд өмнө нь байгаагүй шинэ рекордыг тогтоолоо.
3. Хамгийн залуу алтан медальтан: Түүнийг “Супер охин ” гэдэг. Эрэгтэйчүүдийн алтан медаль авсан үзүүлэлтээс бага зэрэг илүү байж эмэгтэйчүүдийн төрөлд алтан медаль хүртсэн нь “Супер ” хочийг авсан. Түүнийг хар багаас нь тусгай бэлтгэлийн зааланд долоон найман жил бэлтгэсэн гэж хэвлэлүүд бичиж байна. Е Шивень гэх энэ охин дөнгөж 16 настайдаа алтан медаль авсан юм.
4. Хамгийн баян тамирчин: АНУ-ын мэргэжлийн сагсан бөмбөгийн супер од, Миами Хит багийн ахлагч Леброн Жэймс тодорчээ. Тэрбээр 55 сая ам.долларын орлоготой бөгөөд ойрын хоёр жил энэ тоо нэг дахин нэмэгдэх магадлалтай аж.
5.Саупын араб анх удаагаа эмэгтэй тамирчингаа олимпод оролцуулсан ба тэр эмэгтэй нь хибажтайгаа оролцсон юм.
6. Төвд анхны медалиа Лондонгийн олимпоос авчээ. Чойян Ки гэх 22 настай тамирчин эмэгтэйчүүдийн 20 кл-ийн спорт алхаанд хүрэл медаль авлаа. Түвдийн хөдөө талд аж төрөх бүсгүйчүүдийн адил цэцэгт нугад үхэр хариулж явсан 22 настай залуу бүсгүй олимпийн наадмын медалийн тавцанд гарчээ.7. Олимпын хамгийн өндөр настай тамирчин: Энэ удаагийн 30-р Олимпын наадмын хамгийн ахмад нь Японы морин спортын тамирчин Хироши Хокетсу. Тэр энэ жил 71 нас хүрч байна. Тэрээр анх 1964 оноос Олимпод оролцож эхэлжээ.
8. Хүн төрөлхтөний эв нэгдлийн бэлэг тэмдэг зуны олимпод Монгол Улсаа төлөөлөн оролцох тамирчдын хамгийн залуу тамирчнаар усан сэлэлтийн төрөлд оролцож байгаа тамирчин Г.Оюунгэрэл, боксын төрөлд 52 кг-ын жинд мөнгөн медаль авсан Н.Төгсцогт нар юм.
9. Манай улсаас хамгийн ахмад настай тамирчин байт харвааны төрөл 40 настай Ж.Гантөгс мөн Монгол Улсын Хөдөлмөрийн Баатар, Ардын багш 62 настай Ч.Насантогтох нар юм. Насантогтох багшийн хувьд тэрээр өмнө нь Монгол Улсаа төлөөлөн таван удаа олимпод оролцож байсан гэнэ. “Лондон-2012” зуны олимп түүний хувьд зургаа дахь олимп нь болж байгаа ажээ.
10. Хамгийн ноцтой бэртсэн тамирчин: Лондон хотноо болж буй XXX дахь удаагийн зуны олимпын наадмын үеэр энэ уламжлал давтагдлаа. Тоглолтын үеэр Өмнөд Солонгосын хүндийн өргөлтийн тамирчин Са Жае-хиукын тохой үенээсээ мултарсан байна. .Тэрбээр 170 элби буюу 79.8 кг өргөх байснаас 357 элби буюу 162 кг өргөс нь түүнд насан туршийн харамслыг авчиржээ.
11. Хамгийн их уйлсан тамирчин: БНСУ-ын сэлэмч Шин А Лам шүүгчдийн увайгүй зангаас болж ялалтаа булаалгасандаа нулимсаа барьж чадаагүй. Хагас шигшээд тэрбээр Германы Бритта Ламтай хийсэн тоглолтын үед цаг нэг секундын өмнө гацсан нь ийнхүү ялалтыг нь авч оджээ. Бие, биенээ дөрвөн удаа чичсэн тэдний сүүлчийн чичилт нь герман бүсгүйнх байсан бөгөөд цаг дууссанаас хойш хатгасан болох нь сүүлд шалгалтаар илэрсэн юм. Гэвч шүүгчид шалтгааныг тогтоосон хэрнээ ялалтыг хэвээр үлдээжээ.12. Хульх медаль авсан гэж гомдол гаргасан тамирчин: Жүдо бөхийн 60 кг-ын жинд хүрэл медаль хүртсэн Фелипе Китадай шагнал гардуулах ёслолоос хоёр хоногийн дараа ОУОХ-ноос медаль дахин олгож өгөхийг хүсчээ. Энэ бразил жүдоч манай ОУХМ Д.Төмөрхүлэгийг ялан медальд хүрэх замаа засч байсныг манайхан санаж байгаа биз. Тэрбээр "Медальтайгаа шүршүүрт орсон чинь өнгө нь хувираад л явчихсан" хэмээн хэлсэн аж.
Түүний медаль хэлснээс нь ч илүү эвдэрч гэмтсэн байсан бөгөөд яагаад ингэснийг харин хэлсэнгүй. Ямар ч байсан медальтайгаа шүршүүрт орж болохгүй нь гэдгийг л бусад тамирчдад анхааруулжээ.
13. Хамгийн хурдан тамирчин: Аваргыг ялж аварга болдог. Харин Ямайкийн хөнгөн атлетикч Усейн Болтын хувьд Бээжингийн олимпоос аваргыг ялж аварга болсон. Харин энэ удаад өөрөө өөрийгөө дахин яллаа. Түүнтэй эн зэрэгцэх хурдан тамирчин энэ удаагийн Лондонгийн олимпоор гарч ирсэнгүй.
14. Хамгийн сүүлчийн олимпидоо оролцож байгаа тамирчин: Бээжингийн олимпийн баатруудын нэг, усанд сэлэлтийн тамирчин, “Загасан хүн” хочит Майкл Фелпс энэ удаагийн олимпоос авсан медальтайгаа нийлээд 18 алт, нийт 22 медаль авсан юм. Тэрбээр “Яг л өөрийнхөө хүсч байсан тэр амжилтаар спортын замналаа үдэж
байна. Өнгөрсөн хугацаанд сайн ч, муу ч зүйл байсан. Эцсийн дүндээ би
хүссэн амжилтдаа хүрлээ” хэмээжээ. 15. Энэ удаагийн олимп хамгийн их алдаа дутагдалтай болжээ. Хөлбөмбөгийн эмэгтэйчүүдийн тэмцээний үеэр Ардчилсан Солонгосын эмэгтэй багийн нэгэн тоглогчийг танилцуулах үед Өмнөд Солонгосын тугийг андууран гаргасан нь шүүмжлэлийн эхний бай болсон. Мөн Өмнөд Солонгосын туялзуур жадны төрөлд цаг нь гацаж хөөрхий тамирчинг уйлуулж орхисон.
16. Уйлсны эцэст хүрэл медалийн эзэн болсон анхны тохиолдол гарсан нь дэлхий нийтийг гайхшруулж орхив. Энэ бол БНСУ-ын сэлэмч Шин А Лам-д өгсөн шүүгчдийн шагнал байлаа.
17. Хамгийн зохион байгуулалт муу олимп болсон. Камерун улсын таван боксчин, усан сэлэлт, хөлбөмбөгийн тамирчид гээд нийт долоон тамирчин тамирчдын хотхоноос оргосон. Шүүгч гүйлтийн тамирчдыг цагаас нь өмнө дохио өгч гүйлгэсэн гэх мэт зохион байгуулалт маш муу болсон гэж жуулчид үзэж байгаа.
18. Энэ жилийн Лондон 2012 олимпод оролцсон тамирчдадаа хамгийн их мөнгөн шагналыг Малайз улс амласан гэнэ. Тус улсын тамирчид алтан медаль авбал 1 тэрбум 400 сая орчим төгрөг өгөх гэнэ. Азарбайджан улс алтан медалиа 570 сая, Итали улс 200 сая, ОХУ 150 сая орчим төгрөгөөр үнэлсэн бол, хятад 90 сая орчим төгрөгөөр үнэлсэн.
19. Харин Энэтхэг улс алтан медальт тамирчиндаа ерөнхий дасгалжуулагчийн ажлыг өгөхөө л амалсан бол олимпийн наадмыг зохион байгуулагч Англи улс алтан медальтнууддаа 1000 орчим ам долларын үнэтэй түүний зураг бүхий шуудангийн маркийг бий болгож өгөх гэнэ.20. Олимпоос медаль авсан тамирчиддаа нэг удаа мөнгө өгөөд урамшуулдаг бус сар бүр олгодог цалинтай болгодог улс бол Солонгос юм. Тус улс алтан медаль хүртсэн тамирчдадаа насан туршдаа сар болгон дансандаа 1 сая воны цалин авах бол мөнгөн медальтнууд 750 мянган вон, хүрэл медальтнууд 525 мянган вон авах гэнэ. Тус улсад сар бүр ийм цалин авдаг 1063 тамирчин байдаг аж.
21. Лондоны олимпод оролцож байгаа эмэгтэй тамирчид дунд олон ч сайхан бүсгүй бий. Тэд нь дотор гоо үзэсгэлэн, бие галбараас гадна амжилтаараа толгой цохиж яваа нь Хорватын сагсан бөмбөгч Антония Мисура, Данийн теннисчин Каролин Возняцки, АНУ-ын хөлбөмбөгч Хоуп Соло, Английн усан спортын тамирчин Керри-Энн Пейн, Австралийн усан спортын тамирчин Стефани Райс нар юм.
22. Манай улсаас хамгийн анх олимпийн эрхээ авсан тамирчин бол Б.Сэр-Од, харин хамгийн анх медаль авчирсан нь хүрэл медалийн эзэн С.Ням-Очир, ганц эмэгтэй тамирчин медаль авчирсан нь С.Батцэцэг, Хамгийн залуу медалийн эзэн мөнгөн медальт Н.Төгсцогт байлаа.
23. “Лондон-2012” олимпийн хамгийн ганган буюу өвөрмөц маникюр хийсэн нь Их Британы байт харвааны тамирчин Naomi Folkard байв.
24. Тэмцээн болох цэнгэлдэх хүрээлэнгийн түлхүүрийг гээсэн, олимпийн галт бамбарыг хэдэн цагаар унтраасан зэрэг нь Олимпийн түүхэнд байгаагүй үйл явдалууд байжээ.
Д.Ундрах 24tsag.mn
Сэтгэгдэл (3)