УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн төсвийн тогтвортой байдал алдагдаж байгаа талаар мэдээлэл өглөө.
Тэрбээр "2024 оны төсвийн тодотгол дагасан төсвийн тогтвортой байдлын тухай хууль, Төсвийн тухай хуулиудыг өөрчилж болохгүй. Иймд Засгийн газар болон хууль санаачлагч нарт буцаах хэрэгтэй байгаа юм. Хувь хүнийхээ үүднээс эдгээр хуулиудыг буцаах зарчмын зөрүүтэй санал гаргасан. Өнөөдрийн чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэнэ. Энэ хуулиудад олон улсад хэрэглэгдэггүй, шинэ нэр томъёог гаргаж ирж байна.
Улс орныг цаашид төсөв санхүүгийн эрсдэлд оруулах хор уршигтай асуудлууд гарч ирж байна. Зарчмын асуудал учир би энэ асуудалд хатуу байр сууринаас хандаж байна.
Монгол Улс одоог хүртэл нэгдсэн нэг төсөвтэй байсан бол одоогийн хүчин төгөлдөр хэрэгжиж буй хуулиар хоёр төсөвтэй болох эрсдэл үүсээд байна. Монгол Улсын төсөв, санхүүгийн аюулгүй байдлыг хамгаалах хууль болсон Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд өөрчлөлт оруулж тус хуулийн үндсэн суурь зарчим, агуулгыг нь алдагдуулж, хяналт тавих, хязгаарлах боломжийг хааж байна. Тодруулбал тус хуульд Төсвийн суурь зарлага, суурь тэнцэл хэмээх шинэ тодорхойлолтыг оруулан улмаар төсөвт бонд болон гадаад зээлүүдийг оруулж тооцохгүй, төсвийн гадна гаргах зохицуулалтыг тусгасан байна.
Монгол Улс хоёр төсөвтэйгөөс ялгаагүй болох, гадаад өр, зээлийг хязгаарлалтгүй нэмэх, хяналт тавих боломжгүй болгож байна.
Төсвийн зардал ирэх гурван жилд хамгийн доод талдаа 11.6 их наядаар нэмэгдэж, тэр хэмжээгээр Засгийн газрын өрийн хэмжээ тэлэн, улмаар гадаад өр, зээлийн бондын эргэн төлөлтийн дарамт улсын төсөвт эрсдэл учруулахаар байна. Төсвийн ил тод байдлыг хангах, олон нийтийн хяналт, иргэдийн оролцоог бий болгох үүднээс 2023 онд УИХ-аар батлуулсан зохицуулалтуудыг сууриар нь өөрчилж төсвийн ил тод байдал, иргэдийн төсвийн төсөлтэй танилцах, мэдээлжих эрхүүдийг хязгаарлана. 2023 он батлагдсан Төсвийн тухай хуулийн дагуу төсвийн төслийг Засгийн газар жил бүрийн есдүгээр сарын 1-нд УИХ-д өргөн барих байсныг өөрчлөн, улмаар аравдугаар сар хүртэлх хугацаанд олон нийт болон УИХ ирэх оныхоо төсөвтэй бүрэн танилцах байсныг өөрчилж, татвар төлөгчдийн төсөвтэй танилцах эрхийг хааж, хугацаагаар шахах зохицуулалтуудыг хийсэн байна" гэв.
Сэтгэгдэл (1)