Олон улсын спортын сэтгүүлчдийн холбоо сүүлийн зуун жил буюу 1924-2024 онд гаргасан амжилтаар нь шилдэг тамирчдыг жагсаажээ. 137 орны 913 спортын сэтгүүлчийн өгсөн санал асуулгад тулгуурлан шилдэг 10 эмэгтэй тамирчныг тодруулсныг танилцуулъя.
1. Серена Жамека Уильямс
1981 оны есдүгээр сарын 26-нд АНУ-ын Мичиган мужийн Сагинау хотод төрсөн. Америкийн мэргэжлийн теннисчин Винус Уильямсын дүү юм. Серена Уильямс Мичиган мужид Ричард Уильямс, Орасен Прайс нарын гэр бүлд төрж, Калифорниа, Флорида мужид бага насаа өнгөрүүлжээ. Аав нь Серена болон түүний том эгч Винус нарыг мэргэжлийн теннисний тамирчин болгохоор багаас нь бэлтгэсэн бөгөөд үүний үр дүнд эгч дүүс хоёулаа дэлхийн шилдгүүд болжээ.
Серена Уильямс бол ганцаарчилсан болон эмэгтэй хосын төрөлд Олимпын дөрвөн удаагийн аварга, ганцаарчилсан болон хосын төрөлд хуанлийн бус Их Дуулга тэмцээний аварга, мөн эрэгтэй, эмэгтэй Алтан дуулга тэмцээний цорын ганц ялагч юм.
Тэрбээр нийт 38 Их Дуулгад түрүүлсэн бөгөөд ганцаарчилсан төрөлд 23 удаа түрүүлсэн эмэгтэйчүүдийн талбайн теннисийн түүхэнд Маргарет Смит Кортийн 24 түрүүлсэн амжилтын дараа хоёрдугаарт бичигддэг.
Серена Уильямс мөн WTA-ийн финалын аварга шалгаруулах тэмцээний таван удаагийн ялагч, эмэгтэйчүүдийн мэргэжлийн аялан тоглолтын шагналын мөнгөн дүнгийн рекордыг эзэмшигч юм.
Уильямс талбайн гадна амжилттай бизнес эрхлэгч бөгөөд жилд дунджаар 12 сая долларын орлого олдог. Өөрийн спортын хувцасны компани болох "Aneres Designs"-ийг үүсгэн байгуулсан. Уильямс буяны төслүүдэд идэвхтэй оролцдог. Тэр өөрийн хөрөнгөөр Африкт хэд хэдэн сургууль барьж, АНУ-ын коллежийн оюутнуудад тэтгэлэг олгодог.
2. Надия Коменец
Надя Команец 1961 оны 11 дүгээр сарын 12 Румыны Онести хотод мэндэлжээ. Румыны гимнастикч, Олимпын таван удаагийн аварга, дэлхийн хоёр удаагийн аварга, Европын есөн удаагийн аварга тамирчин.
Гимнастикийн олон улсын тэмцээнд шүүгчдээс анхны 10 оноо авсан тамирчин. Энэ амжилт нь 1976 оны Монтреалын зуны олимпод бүртгэгджээ. Одоо тэр Румын улсын үндэсний олимпийн хороо болон Румыны гимнастикийн холбооны хүндэт ерөнхийлөгч.
3. Симон Арианн Билс Оуэнс
Тэрбээр 1997 оны гуравдугаар сарын 14-нд төрсөн. Америкийн уран сайхны гимнастикч юм. Олимпын 11 медаль, Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний 30 медаль нь түүнийг түүхэн дэх хамгийн олон медаль хүртсэн гимнастикч гэж зүй ёсоор нэрлэхэд хүргэсэн.
Мөн түүнийг бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг гимнастикч гэж үздэг. Олимпын 11 медальтай тэрбээр АНУ-ын гимнастикчдаас хамгийн олон олимпын медаль хүртсэн нь билээ. Түүний ДАШТ-ээс авсан 30 медалийн 21 алт, зургаа нь нь мөнгө, гурав нь хүрэл ажээ.
4. Навал Эль Мутавакел
Навал Эль Мутавакел нь 1962 оны дөрөвдүгээр сарын 15-нд төрсөн. Мароккогийн гүйгч юм. 1984 оны Зуны Олимпын наадамд оролцож, 400 метрийн саадтай гүйлтийн төрөлд түрүүлэн Олимпын алтан медаль хүртсэн анхны Марокко хүн болсон юм. 2007 онд Мароккогийн засгийн газрын Спортын сайдаар томилогджээ.
Тэрбээр Касабланка хотод төрсөн бөгөөд Айова мужийн их сургуульд сурч байхдаа олимпын аварга болсон нь Мароккочуудын хувьд гэнэтийн бэлэг болсон гэдэг. Мароккогийн хаан II Хассан түүнтэй утсаар холбогдож баяр хүргээд, ялалтын өдөр төрсөн бүх охидыг түүний нэрээр нэрлэ гэж зарлигдсан гэдэг. Түүний медаль нь Марокко болон бусад голдуу лалын шашинтай орнуудын спортын эмэгтэйчүүдийн хувьд том, цор ганц амжилт болсон.
Тэрбээр ийм гарал үүсэлтэй эмэгтэйчүүд хөнгөн атлетикийн спортод амжилт гаргаж чадахгүй гэсэн олон жилийн хэвшмэл ойлголтыг үгүй хийж , лалын шашинт болон Африкийн тамирчдын анхдагч болсноороо алдартай.
5. Стеффи Граф
Стефани Мария "Штеффи" Граф нь 1969 оны зургадугаар сарын 14-нд Германы Манхайм хотод мэндэлсэн, Германы теннисчин юм.
20 дугаар зууны шилдэг теннисчдийн нэг түүний эрин үе 1987 оны наймдугаар сарын 17-нд эхэлсэн бөгөөд тэрбээр албан ёсоор дэлхийн номер нэг болж, Мартина Навратиловаг хоёрдугаар байр руу түлхсэн. Богино завсарлагатайгаар Граф 10 жилийн турш шилдэг нь байсан. Тэрбээр Их дуулга тэмцээнд 22 удаа аваргалжээ.
1988 онд тэрбээр түүхэн дэх хамгийн богино хугацаанд "Их дуулга"-ын финалд тоглосон дээд амжилтыг тогтоож байсан. Одоо үүнийг нь хэн ч эвдээгүй гэдэг. "Ролан Гаррос"-ын финалд 34 минутын дотор Граф ЗХУ-ын теннисчин Наталья Звереваг хожсон билээ.
6. Елена Гаджиевна Исинбаева
Тэрбээр 1982 оны зургадугаар сарын 03-нд төрсөн. ОХУ-ын тамирчин билээ. Тэрбээр Олимпын хошой алтан медальтай. Дэлхийн гурван удаагийн аварга. 2000 оны эхэн үед түүнийг гүйцэх нэгэн байгаагүй.
Одоогийн дэлхийн дээд амжилтыг эзэмшигч бөгөөд дэлхийн хамгийн шилдэг эмэгтэй тулгууртай харайлагч гэгддэг.
Орост төрөөс дэмжлэгтэй өргөн хүрээний допингийн хөтөлбөр газар авсан нь илчлэгдсэний дараа Исинбаева 2016 оны Риогийн олимпод оролцох эрхээ хасуулсан. Ингэснээр түүний замнал дуусах чигтээ ханджээ. Тэрбээр 2016 оны наймдугаар сард ОУОХ -ны Тамирчдын комисст 8 жил ажиллахаар сонгогдсоныхоо дараа хөнгөн атлетикаас зодог тайлсан.
Исинбаева олимп, дэлхийн болон заалны аварга шалгаруулах тэмцээнд есөн удаа аваргалжээ. Тэрбээр 2005 онд таван метрийн саадыг давж харайсан анхны эмэгтэй болсон. Түүний дэлхийн дээд амжилт нь 2009 оны наймдугаар сард 5.06 м өндрөөр тогтжээ. 2023 оны байдлаар түүний амжилттай хавьтах хүн үгүй байна. Тэрбээр 28 удаа дэлхийн дээд амжилтыг шинэчилсэн гэдгээрээ алдартай.
Исинбаева 2004, 2005, 2008 онд ОУХМ-ийн оны шилдэг эмэгтэй тамирчин, 2007, 2009 онд Лауреусаас Дэлхийн шилдэг тамирчнаар шалгарсан.
7. Марта Виейра да Силва
Тэрбээр 1986 оны хоёрдугаар сарын 19-нд төрсөн. Бразилын мэргэжлийн хөлбөмбөгчин бөгөөд Үндэсний эмэгтэйчүүдийн хөлбөмбөгийн лиг ( NWSL) болон Бразилын шигшээ багт Орландо Прайд багийн довтлогчоор тоглодог.
Марта бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг эмэгтэй хөлбөмбөгчдийн нэг. Тэрбээр зургаан удаа дэлхийн шилдэг тоглогчоор шалгарч байсан бөгөөд тэдгээрийн тав нь 2006-2010 онд дараалан болсон амжилт билээ. Хамгийн сүүлд 2018 онд уг шагналыг хүртэж байсан.
Марта 119 гоол оруулснаар Бразилын шилдэг мэргэн буучийн амжилтыг эзэмшдэг. Марта 17 гоол оруулснаар дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд хамгийн олон гоол оруулсан амжилтын эзэн болсон.
8. Тирунеш Дибаба
Тэрбээр 1985 оны 10 дугаар сарын 01-нд төржээ. Гүйлтийн спортын дэлхийн хамгийн шилдэг тамирчдын нэгд зүй ёсоор багтдаг Этиопын тамирчин юм. Тэрбээр олимпын гурван алтан медальтай. Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний таван алтан медальтай. Мөн дэлхийн гүйлтийн насанд хүрэгчдийн дөрөв, өсвөрийн төрөлд нэг удаа түрүүлсэн.
Тирунеш 2020 он хүртэл 5000 метрийн дэлхийн дээд амжилтын эзэн байсан. Түүнийг "Балчир төрхтэй сүйтгэгч" хэмээн хочилдог байв.
2005 онд Финландын Хельсинки хотод болсон ОУХМ-ийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд Тирунеш 5000 м, 10000 м-ийн зайд түрүүлсэн анхны эмэгтэй болсон. Тэрбээр 2003 онд 18 нас 90 хоногтойдоо дэлхийн хамгийн залуу аварга болсон юм.
Тирунешийн эгч Гэнзебе , Эжегаеху болон түүний авга эгч Дерарту Тулу зэрэг олимпын медальтай.
9. Франсина Элсже Бланкерс-Коен
Тэрбээр 1918 оны дөрөвдүгээр сарын 26 -нд төрсөн Голландын хөнгөн атлетикийн тамирчин. Тэрбээр 2004 онд таалал төгсчээ. Тэрбээр 1948 оны Лондонгийн олимпоос 100, 200, 80 метрийн саадтай, 400 метрийн буухиа төрөлд 4 алтан медаль хүртсэн гэдгээрээ алдартай. Тэрбээр 30 настай хоёр хүүхдийн ээжийн хувиар тэмцээнд оролцож, "Нисдэг гэрийн эзэгтэй " гэх хоч авсан түүхтэй.
1935 оноос хөнгөн атлетикийн спортоор хичээллэж эхэлсэн тэрбээр жилийн дараа 1936 оны зуны олимпод оролцжээ. Хэдийгээр олон улсын тэмцээн Дэлхийн 2-р дайнаас болж зогссон ч Бланкерс-Коен энэ хугацаанд уртын харайлт, өндрийн харайлт, спринт, саадтай гүйлт зэрэг олон төрөлд дэлхийн хэд хэдэн дээд амжилтыг тогтоож байв.
Олимпын дөрвөн түрүүнээс гадна тэр Европын таван удаагийн аварга, 58 удаа Голландын аварга болж, дэлхийн 12 дээд амжилтыг эзэмшиж байлаа.
10. Маргарет Айвс Эбботт
Тэрбээр 1878 оны зургадугаар сарын 15-нд төржээ. Харамсалтай нь тэр 1955 оны зургадугаар сарын 10-нд таалал төгссөн. Америкийн сонирхогчийн гольфчин байсан.
Тэрбээр 1900 оны Зуны Олимпын наадмын гольфын эмэгтэйчүүдийн тэмцээнд түрүүлсэн анхны Америк эмэгтэй болжээ. Хэдийгээр олимпын наадамд түрүүлсэн анхны эмэгтэй Хелен де Пурталес Америк гаралтай ч Швейцарийн язгууртантай гэрлэсэн учир тооцогддоггүй.
1878 онд Британийн колонд байсан, одоогийн Энэтхэгийн баруун Бенгалын нийслэл Колката хотод төрсөн Эббот 1884 онд гэр бүлийнхээ хамт Чикаго руу нүүсэн. Тэрбээр Иллинойс мужийн Уитон дахь Чикаго гольфын клубт элсэж, Чарльз Б.Макдоналд , Х.Ж.Уигам нарт шавь орсон.
1900 оны олимпын наадамд түрүүлсэн ч тэр өөрийгөө тэгсэн гэдгийг мэдэлгүй явсаар нас баржээ.
Л.Сайнаа