Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат уул уурхай, эрчим хүчний салбарынхныг хүлээн авч уулзлаа. Ерөнхий сайд уулзалтын эхэнд “Монгол Улсын Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг саяхан батлууллаа.

Жил бүр төв талбайд зохион байгуулдаг ”Номын баяр” энэ сарын 16, 17-нд болно.

ариаланчдын төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний борлуулалтыг дэмжиж хамтран ажиллахаар нийслэл Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамтай хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгуулсан.

Санамж бичгийн хүрээнд “Алтан намар” өргөтгөсөн худалдааг 8-р сарын 20-ны өдрөөс 10-р сарын 20-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна. Нийслэлд төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний борлуулалтыг дэмжих зорилгоор дундын зуучлалгүйгээр шууд худалдан борлуулах талбайг дүүргүүдийн ЗДТГ-тай хамтран хүн ам олноор суурьшсан хорооллуудын 43 байршилд 434 цэгт гарган ажиллахаар төлөвлөснөөс 38 байршлын 370 цэгийн үйл ажиллагаа жигдрэн ажиллаж байгаа талаар нийслэлийн Хүнс хөдөө аж ахуйн газраас мэдээллээ. “Алтан намар” үзэсгэлэн худалдаанд 14 аймгийн 13 сум, нийслэлийн 5 дүүргийн нийт 240 ногоочин, 6 аж ахуй нэгж, 12 хоршоо, 4 төсөл хөтөлбөр оролцож 950 гаруй тонн төмс, хүнсний ногоо, тариамал болон байгалийн жимс, жимсгэнэ, гоёл чимэглэлийн мод, бутны суулгац, эмийн ургамал борлуулахаар оролцоно гэдгээ мэдэгджээ. Мөн Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас хүн амын хүнсний хангамжийг сайжруулах, үндэсний үйлдвэрлэгчид, тариаланчдын шилдэг бараа бүтээгдэхүүн, шинэ ургацын дээжийг хэрэглэгч түмэнд хүргэх зорилгоор “Намрын ногоон өдрүүд” нэгдсэн арга хэмжээг 2016 оны 9-р сарын 14-20-ны өдрүүдэд “Мишээл экспо” төвд зохион байгуулахаар болсон байна. Тус арга хэмжээний үеэр “Эх орны эрүүл сүү” өдөрлөг, “Ногоон хүнс-эрүүл амьдрал” өдөрлөг, “Дэлхийд танигдсан Монгол амт”, “Эрүүл хүнс-таны сонголт”, “Органик хөдөө аж ахуйг дэмжих” нь зэрэг өдөрлөгүүд болно гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Инфографик: Монгол улсын нийгэм, эдийн засгийн байдал

БНМАУ-ЫН БАГА ХУРАЛ 1990-1992

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 1992-1996


МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 1996-2000


МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 2000-2004

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 2004-2008

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 2008-2012

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 2012-2016

Байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 25 жилийн ойд зориулсан Улсын Их Хурлын Хүндэтгэлийн хуралдаан боллоо 2015.09.13

“Байнгын ажиллагаатай парламент-25 жил” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал болов 2015.09.13


МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРАЛ 2016-2020

Улсын Их Хурлын долоо дахь удаагийн сонгуулиар шинээр сонгогдсон гишүүд тангараг өргөлөө 2016.07.05

Улсын Их Хурлын даргаар Миеэгомбын Энхболдыг сонголоо 2016.07.05

Монгол Улсын Их Хурлын 2016 оны сонгуулиар сонгогдсон Улсын Их Хурлын гишүүд 2016.07.05


УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ТАМГЫН ГАЗРЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ,
ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС

Монголбанк валютын дуудлага зохион байгууллаа.

800 гаруй номын үнэ 3000 төгрөг
Хүүхдийн инээд цангинасан хичээлийн шинэ жил эхэлжээ. Жил бүр тохиодог номын баярыг угтан хүүхдийн номын ордон болон “Номус ХХК” хамтран 800 гаруй номыг багтаасан апликэйшн есдүгээр сарын 16-нд 13:00 цагт “I cinema” кино театрт нээлтээ хийх нь ээ.
Энэхүү номын апликэйшнд улсын архивт багтсан алтан үеийн хуучны зохиол, сэргээх боломжгүй бүтээлүүдийг ч сэргээн багтаасан бөгөөд ахлах, дунд сургуулийн хүүхдүүдийн хичээлийн сургалтын материалууд болон оюутан сурагчдын гарын авлага багтсанаараа онцлогтой ажээ.
Эл апликэйшныг нэг сарын 3000 төгрөгийн төлбөр төлөөд ашиглах боломжтой бол нэг жилийн төлбөр нь 30 мянган төгрөг юм байна. Та бид хүүхдийнхээ сургалтын материалын төлбөрт хэдэн зуун мянган төгрөг төлөх цаг ард хоцорч 800 гаруй номыг 3000 төгрөгөөр л худалдаж авч өгч болох нь.
Номонд дурлагч, уншигчид маань “¬¬e-nom.mn” хаягаар зочилж өөрийн хүссэн номоо сонгон унших юм. Харин “Номус” компаний хамт олон Номын баярын хүрээнд 750 гаруй номын санч болон 2000 гаруй Монгол хэл уран зохиолын багш нарт өөрсдийн зүгээс бэлэг гардуулахаар зэхээд байгаа гэнэ.
Дэлхийн аль ч өнцөгөөс, ямар ч орноос бид өөрсдийн үндэсний бахархал болсон хэл соёлоо суралцан хөгжүүлэхийн зэрэгцээ, бидний өвөө эмээгийн үеийн гайхалтай зохиолыг анхны хувилбараар нь унших боломжтой болсон байна.

Одоогоос 26 жилийн тэртээ 1990 оны 9 дүгээр сарын 13-ны өдөр Улсын Бага Хурал анхдугаар чуулганаа хуралдуулснаар Монгол Улсад орчин цагийн байнгын ажиллагаатай парламентын намтрын хуудас эхэлсэн түүхтэй. Энэ бол монгол төрийн тогтолцооны нэгэн шинэ түүх бөгөөд эдүгээ хүртэл парламентын засаглал шинэ Үндсэн хуулиар баталгаажин эргэлт буцалтгүй төлөвшин хөгжиж байна.

Манай улсад байнгын ажиллагаатай парламент үүсч бий болсон нь гэнэтийн санамсаргүй тохиолдол байгаагүй бөгөөд харин улс орны түүхэн хөгжлийн зүй ёсны үр дүн, шинэ үе шат болжээ. Монгол орон ардчилалд шилжих үндсэн тохиролцоог 1990 оны 5 дугаар сард баталсан олон намуудын зөвшилцлийн Протокол хэмээх улс төрийн чухал баримт бичгээр анхлан бэхжүүлж, улмаар Ардын Их Хурлаас баталсан “БНМАУ-ын Үндсэн хуулийн нэмэлтийн тухай хууль” нэртэй шилжилтийн хуулиар тунхагласан байна. Энэ үндсэн дээр БНМАУ-ын Ардын Их Хурлыг анх удаа олон намын оролцоотой, нэг тойрогт олон нэр дэвшигч бүхий чөлөөт сонгуулиар шинэчлэн сонгохын хамт Үндсэн хуулийн дагуу бүртгэгдсэн намуудын нэрээр ард нийтийн санал хураалт явуулж, анхны байнгын ажиллагаатай парламентыг ардчилсан зарчмаар байгуулах улс төр, эрх зүйн урьдач нөхцөл бүрдсэн байна.

Улсын Бага Хурал нь хоёр жил хүрэхгүй хугацаанд ажиллахдаа шинэ нийгмийн харилцааны эрх зүйн үндсийг тогтоон олон хууль, тогтоол, олон улсын гэрээ конвенцийг баталж, Ардын Их Хурлаас даалгасны дагуу Монгол Улсын шинэ Үндсэн хуулийн төслийг хүн төрөлхтний түгээмэл үнэт зүйлсийн зарчмуудад тулгуурлан боловсруулж, өргөн барьсан нь Улсын Бага Хурлын гишүүд, түүний Тамгын газрын ажилтнуудын Монгол Улсын түүхэнд оруулсан үнэтэй хувь нэмэр юм. Улсын Бага Хурлаас өргөн барьсан шинэ Үндсэн хуулийн төслийг Ардын Их Хурлын депутатууд нойр хоолоо умартан 76 хоног өдөр, шөнийг үл харгалзан хэлэлцэж мэтгэлцэн шүүн тунгааж 1992 оны 1 дүгээр сарын 13-ны өдөр баталснаар Монгол Улс ардчиллын замаар эргэлтгүй замнасан, парламентын засаглалтай Бүгд Найрамдах Улс болсон түүхтэй билээ.

Шинэ Үндсэн хуулиар төрийн хууль тогтоох, гүйцэтгэх, шүүх эрх мэдлийг тэнцвэржүүлэн хуваарилж, парламентыг нэг танхимтай, 76 гишүүнтэй байхаар тогтоож, үйл ажиллагааных нь эрх зүйн үндсийг тодорхойлон “Монгол Улсын Их Хурал бол төрийн эрх барих дээд байгууллага мөн бөгөөд хууль тогтоох эрх мэдлийг гагцхүү Улсын Их Хуралд хадгална” хэмээн заасан байна. Энэхүү зарчмын үндсэн дээр Улсын Их Хурал хууль тогтоох эрх мэдлийг хэрэгжүүлэхдээ төрийн гүйцэтгэх болон шүүх эрх мэдлийн байгууллагуудын зохион байгуулалт, үйл ажиллагааны эрх зүйн үндсийг тогтоож, хууль тогтоох бүрэн эрхийнхээ хүрээнд хууль санаачлах эрх бүхий субъектүүд болох Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Улсын Их Хурлын гишүүд, Засгийн газрын өргөн барьсан хуулийн төсөл, улс орны нийгэм, эдийн засаг, төрийн байгуулалтын бүхий л асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэж иржээ.

Шинэ Үндсэн хууль үйлчилж эхэлснээс хойших өнгөрсөн 24 жилийн хугацаанд 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016 онд нийт 7 удаа парламентын сонгууль болж төрийн эрх барих төлөөллийн дээд байгууллага болох Улсын Их Хурлыг байгуулаад байна.

Монгол Улсын хувьд 1990-1992 онд байгуулагдаж ажилласан анхны байнгын ажиллагаатай парламент болох Улсын Бага Хурал нь уламжлалт тогтолцоог халж парламентат ёсыг жинхэнэ утгаар нь шилжих замыг туулсан бол 1992 онд байгуулагдсан Улсын Их Хурал нь хууль тогтоох эрх мэдлийг дангаар хадгалсан, нийт ард түмний сонгож байгуулсан төрийн эрх барих төлөөллийн байгууллага болсноор Монгол Улс дахь парламентат ёсны хөгжлийн төлөвшил дараагийн шатандаа орсон түүхтэй билээ.

Улсын Бага Хурал болон 7 удаагийн Улсын Их Хурал өнгөрсөн 26 жилд анхдугаар хуралдааныг 7, ээлжит чуулганыг 47, ээлжит бус чуулганыг 14, хүндэтгэлийн хуралдааныг 21 удаа хуралдуулж, бие даасан хууль 463, нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль 2486, олон улсын гэрээ соёрхон баталсан, нэгдэн орсон тухай хууль 416, хууль хүчингүй болсон тухай хууль 248, Улсын Бага Хурлын тогтоол 163, Улсын Их Хурлын тогтоол 2223, нийт 5999 хууль, тогтоол хэлэлцэн баталжээ.

Энэ хугацаанд Улсын Бага Хурал болон 7 удаагийн парламентад давхардсан бус тоогоор 367, давхардсан тоогоор 610 хүн гишүүнээр сонгогдон ажилласны дотор 8 удаа сонгогдсон 1 гишүүн, 7 удаа сонгогдсон 2 гишүүн байна. Мөн 2 гишүүн 6 удаа сонгогдсон бол 6 гишүүн 5 удаа, 16 гишүүн 4 удаа, 35 гишүүн 3 удаа, 71 гишүүн 2 удаа, харин 234 гишүүн анх удаагаа сонгогджээ.

Парламентын гадаад харилцаа ч жил ирэх тусам өргөжиж, өнгөрсөн хугацаанд 40 гаруй улсын парламенттай хамтран ажиллаж буйн зэрэгцээ Монгол Улсын Их Хурлын дарга тэргүүтэй төлөөлөгчид давхардсан тоогоор 69 улсад айлчилсан бол 78 улсын парламентын тэргүүнүүд Монгол Улсад айлчилжээ. Мөн дэлхийн олон орны парламентын төлөөлөгчдийн өргөн бүрэлдэхүүн оролцсон олон улсын томоохон чуулга, уулзалт, хуралдааныг эх орондоо удаа дараа амжилттай зохион байгуулж ирсэн байна.

Ийнхүү Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдаж ажилласан 26 жилийн хугацаанд Монгол Улсын Их Хурал нь ардчилсан сонгуулийн үндсэн дээр бүрдэж, байнгын ажиллагаатай, үйл ажиллагаа нь ил тод, нээлттэй явагддаг төрийн бодлогын үндсийг тодорхойлогч засаглалын гол институци болж бүрэлдэн төлөвшиж байна гэж УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

Батлан хамгаалах, хууль сахиулах алба хаагчдын нэгдсэн эмнэлгийн үйл ажиллагаатай танилцлаа

Улаанбаатар хотын ерөнхий төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны төлөвлөгөөг танилцуулж байна

Сагсан бөмбөгийн ахмадын улсын аварга шалгаруулах тэмцээн энэ сарын 26-30-нд болно.

Өчигдөр Замын цагдаагийн газрын ЖШУХ дээр нийт 368 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас, зам тээврийн ослын 289 дуудлага бүртгэгдсэн байна.

Бэртлийн улмаас намрын башёг өнжиж буй их аварга Хакүхо М.Даваажаргал өчигдөр мэс засалд орлоо. Тэрбээр өнгөрсөн долдугаар сарын тэмцээний үеэр баруун хөлийн эрхий хуруугаа гэмтээсэн бөгөөд уг гэмтэл нь сэдэрч, аки башёг өнжихөд хүргэсэн юм. Их аварга хөлийн хурааныхаа бяцарсан ясны хэлтэрхийг авахуулсан бөгөөд эмч нар түүнийг өнгөрсөн хугацаанд бэлтгэл хийж барилдах байтугай яаж алхаж гишгэж байсныг нь гайхжээ.

Их аварга Хакүхо 2007 онд ёкозүно цол хүртсэнээсээ хойш анх удаа тэмцээнийг бүрэн өнжиж байгаа юм.

Өнгөрсөн долоо хоногийн хугацаанд нийт 1657 нохой устгажээ

Торонто кино наадмын улаан хивсний ёслолын зургууд

“Шөнийн сүм музейд Морин хуурын чуулга” тоглоно

Засгийн газар 155 тэрбум төгрөгөөр үнэлэгдэх үнэт цаас гаргахаар болжээ. Тодруулбал, маргаашнаас эхэлж 12 долоо хоногийн хугацаатай 50 мянган ширхэг, 28 долоо хоногийн хугацаатай 100 мянган ширхэг, 52 долоо хоногийн хугацаатай 5000 ширхэг үнэт цаасыг тодорхой хугацаанд үе шаттайгаар гаргахаар болоод байна.

Үнэт цаасыг төсвийн алдагдлыг нөхөх, төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэхэд шаардагдах хөрөнгийн эх үүсвэрийг босгох, мөнгөний бодлогыг хэрэгжүүлэх гэсэн тодорхой зорилгоор гаргадаг. Засгийн газрын энэ удаад гаргах үнэт цаас нь төсвийн цоорхойг нөхөхөд чиглэнэ.

УИХ-аас 2016 оны төсвийн тодотголыг батлахдаа алдагдлыг бууруулах бус өсгөсөн. Засгийн газрын зардлаа танах зорилгоор санал болгосон төрийн өндөр дээд албан тушаалтнуудын цалинг бууруулах, оюутны 70 мянган төгрөгийн тэтгэлгийг зогсоох, төрийн албан хаагчдын тэтгэвэртээ гарахад авдаг тэтгэлгийн хэмжээг бууруулах заалтууд чуулганы танхимд шил дараалан унасан нь чухамдаа хууль тогтоогчдын тайлбарлаад байгаачлан эдийн засгийн хямралыг бодож гаргасан шийдвэр биш ирж яваа орон нутгийн сонгуулийг л харж хийсэн нүүдэл юм.

Уг нь бол статистик мэдээллүүд хууль тогтоогчдод төсвийн зарлагыг өсгөж болохгүйг удаа дараа анхааруулсаар ирсэн. Тухайлбал, энэ оны найман сарын гүйцэтгэлээр улсын төсвийн алдагдал 1.8 их наяд төгрөгт хүрч, оны төгсгөл рүү 4 их наяд төгрөгт хүрэх төлөвтэй болсон. Төсвийн орлого төвлөрүүлэлт хоёрдугаар улирлаас хойш сайжирдаг ч эсрэгээрээ бууралт үзүүлэх болсон юм. Сангийн яамнаас гаргасан энэ оны наймдугаар сарын төсвийн гүйцэтгэлийн мэдээгээр төсвийн орлого төвлөрүүлэлт 785.4 тэрбум төгрөгөөр дутуу биелээд байна. Орлого буурахад импортын барааны НӨАТ ын орлого 160.8 тэрбумаар, импортын гаалийн албан татварын орлого 76 тэрбумаар, газрын тосны орлого 59.7 тэрбумаар, өмч хувьчлалын орлого 94.8 тэрбумаар, гадаад хандив тусламжийн орлого 206.4 тэрбумаар гэх мэтчлэн тус, тус төлөвлөсөн хэмжээнээсээ тасарсан нь нөлөөлжээ. Дээрх үзүүлэлт бол хувийн секторууд мөнгөгүй болж, эдийн засаг агшиж буйн том дохио юм. Тиймээс Засгийн газар арга буюу бонд гаргах замаар төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлж, амь торгоох арга хэмжээ авахаар зэхсэн хэрэг.

Уг нь өнөөгийн эрх баригчид өнгөрсөн дөрвөн жил цөөнх байхдаа Шинэчлэлийн болоод Шийдлийн Засгийн газарт “Төсвийн алдагдал 1 их наяд төгрөгт хүрлээ, зардлаа бууруулаач ээ. Төсвийн алдагдлыг бонд гаргаж битгий нөх” гэхчлэн зөвлөж ирсэн атал одоо харин төсвийн алдагдлыг бонд гаргаж нөхөх даалгаврыг Засгийн газартаа өгчихөөд ээлжит бус чуулганаа завсарлуулав.

Монгол Улс хэзээнээс төсвийн алдагдлыг бонд гаргаж нөхдөггүй болох юм бол доо.

Танилц: Нийслэлийн нутгийн захиргааны байгууллагын дарга нарыг шинээр томиллоо

Согтууруулах ундаагаар үйлчлэх тусгай зөвшөөрөлтэй баар, рестораныг өвөл болон зуны цагийн хуваарийн дагуу ажиллуулах захирамжийн төслийг Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас боловсруулжээ.

Манай оронд 1990 онд явагдсан бүх ард түмний чөлөөт, ардчилсан сонгуулийн үр дүнд Монгол Улсад анх удаа парламентат ёсны төрийн эрх барих дээд байгууллага болох Улсын Бага Хурал байгуулагдаж, 1990 оны есдүгээр сарын 13-ны өдөр анхдугаар чуулганаа зарлан хуралдуулснаар Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент албан ёсоор үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн түүхтэй.

Өнөөдөр энэхүү түүхт өдрийн 26 жилийн ой тохиож байна. Энэхүү ойг тохиолдуулан ард түмнийхээ итгэлийг хүлээж төрийн эрх барих дээд байгууллагад сонгогдон ажиллаж байсан үе үеийн парламентын гишүүд болон Монголын нийт ард түмэндээ чин сэтгэлийн халуун мэндчилгээ дэвшүүлье.

1992 онд батлагдсан шинэ Үндсэн хуулиар Монголын ард түмэн төрийн үйл хэрэгт шууд оролцож, засгийн эрх мэдлийг итгэж сонгосон төлөөллийн байгууллагаараа дамжуулан хэрэгжүүлэх бүрэн эрхтэй болсон билээ. Энэхүү дээд эрх мэдлийг 1990-1992 онд Улсын Бага Хурал, 1992 оноос эдүгээ хүртэл Улсын Их Хурал амжилттай хэрэгжүүлж ирлээ.

Монгол Улс парламентын засаглалыг сонгож, олон намын төлөөллөөс бүрдсэн хууль тогтоох байгууллагын үндэс суурь тавигдсанаар ардчилал, шударга ёсыг бэхжүүлэх, иргэний эрх, эрх чөлөөг дээдлэн, ил тод, нээлттэй байдлыг ханган ажиллах түүхэн нөхцөл бүрдсэн юм. Монголын ард түмний сонголтоор байгуулагдсан үе үеийн Улсын Их Хурал эх орондоо хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгмийг цогцлоон хөгжүүлэх Үндсэн хуулийн эрхэм зорилгыг амжилттай хэрэгжүүлж, улс орны эдийн засаг-нийгмийн хөгжлийн зорилтуудыг тодорхойлох, парламентын залгамж чанарыг хадгалан ард иргэдийнхээ аж амьдралыг дээшлүүлэх, эх орныхоо хөгжил дэвшлийг түргэтгэхэд анхаарлаа хандуулан ажиллаж ирлээ.

2016 онд явагдсан УИХ-ын 7 дахь удаагийн сонгуулийн үр дүнд байгуулагдсан шинэ Улсын Их Хурал улс орны нийгэм-эдийн засгийн тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэж, эдийн засаг-санхүүгийн хямралт байдлыг богино хугацаанд хохирол багатайгаар даван туулах, цаашдын хөгжлийн зорилтуудыг хангахад үйл ажиллагаагаа чиглүүлэн ажиллаж байна.

Түүхэн энэ өдрийг дашрамдуулан Монгол Улсынхаа гэрэлт ирээдүйн төлөө хамтдаа хичээн зүтгэхийг нийт ард түмэндээ хандан уриалъя.
Монгол хүн бүрийг төрийн минь сүлд ивээх болтугай

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ДАРГА МИЕЭГОМБЫН ЭНХБОЛД
Улаанбаатар хот
2016 оны 09 дүгээр сарын 13-ны өдөр